Ağustos 2014'te 11 milyar dolar maliyetli Galileo global navigasyon sisteminin beşinci ve altıncı uyduları uzaya fırlatılmıştı. Uyduların olması gerektiği gibi dairesel değil de yanlışlıkla eliptik bir yörüngeye oturması onları navigasyon sistemleri için yararsız bir hale getirmiş olsa da çok nadir bir fizik deneyine imkan sağladılar.
Biri Fransa'daki Paris Rasathanesi'nden Pacôme Delva, diğeri Almanya'daki Bremen Üniversitesi'nden Sven Herrmann tarafından yönetilen iki bağımsız araştırma ekibi, Einstein’ın genel görelilik teorisinde delik aramak için yönelimli uyduları izledi.
Ontario'daki Guelph Üniversitesi'nden olan -fakat araştırmaya katılmayan- fizikçi Eric Poisson, "Genel görelilik yerçekiminin en doğru kanıtı olmaya devam ediyor. Şu ana kadar da bu konuda birçok deney bunu destekledi"diyor. Buna rağmen fizikçiler, genel göreliliği enerji ve maddenin çok küçük ölçeklerdeki davranışlarını açıklayan kuantum mekaniği yasalarıyla birleştiremediler. Poisson, "Bu, yerçekiminin aslında Einstein'ın söylediği gibi olmadığının göstergelerinden biri. Muhtemelen çok iyi bir yaklaşım tarzı, fakat hikayenin devamı da var" şeklinde konuşuyor.
Einstein'in teorisi, odak alınan nesne büyüdükçe zamanın da ona göre yavaşlayacağını söylüyor. Yani Dünya'da ilerleyen bir saat, Dünya'nın yörüngesine yerleştirilmiş bir saatten daha yavaş olacaktır. Bu zaman genişlemesi, yerçekimsel kırmızıya kayma olarak bilinir. Bu örüntüden, kalıptan herhangi bir sapma, fizikçilere yerçekimi ve kuantum fiziğini birleştiren yeni bir teori için ipuçları verebilir.
2014'te fırlatılan Galileo uyduları, dairesel yörüngelere oturacak şekilde düzeltildikten sonra dahi günde iki kez yaklaşık 8500 kilometre tırmanıp tekrar aşağı düşüyorlardı. Delva'nın ve Hermann'ın ekipleri üç yıl boyunca yerçekimindeki kaymaların, uydulardaki süper atomik saatlerin sıklığını nasıl değiştirdiğini izledi. Gravity Probe-A suborbital roketinin uçakta bir atom saati ile uzaya fırlatıldığı 1976'da yapılan önceki yerçekimsel bir kırmızıya kayma testinde, araştırmacılar genel göreliliğin saatin frekans kaymasını 1.4 × 10^-4 belirsizlikle tahmin ettiğini gözlemledi.eçtiğimiz aralık ayında Physical Review Letters (Fiziki İnceleme Mektupları) dergisinde yayınlanan yeni çalışmalar, Einstein'ın öngörüsünü tekrar doğrularken hassasiyeti de 5,6 kat artırdı. Yani görelilik teorisi -en azından şu an için- hâlâ geçerli.
0 Yorumlar